Làm đường kéo dài, gây khổ cho dân
Trao đổi với Thanh Niên, một giáo viên dạy thêm tại TP.HCM cho biết những ngày qua, cô "đứng ngồi không yên" bởi một điều khoản trong quy định mới là phải đăng ký kinh doanh nếu muốn tổ chức dạy thêm ngoài trường. Đó là vì cô cùng các thầy cô khác đang hoạt động theo mô hình "tự phát", tức "gom lớp" và dạy tại tư gia. "Tôi đang tìm luật sư để được tư vấn thêm để sớm đáp ứng yêu cầu của Thông tư 29", nữ giáo viên cho hay."Nếu được, tôi mong Bộ GD-ĐT và Sở GD-ĐT TP.HCM hỗ trợ hay xây dựng kênh giải đáp về mặt pháp lý để các thầy cô có thể làm đúng quy định, trong bối cảnh thông tư ra mắt khá gấp gáp (một tháng rưỡi-PV) và lại trùng vào dịp nghỉ tết nên thực tế giáo viên chỉ có vài tuần để tìm hiểu, chuẩn bị", người này nói. "Một số thầy cô trong nhóm cũng muốn giảm thời gian dạy thêm để tránh lời ra tiếng vào khi phải báo cáo hiệu trưởng".Chung nỗi lo, một giáo viên chuyên dạy thêm trực tuyến ở TP.HCM cũng đang cân nhắc "đầu quân" vào một công ty chuyên tổ chức dạy thêm trực tuyến, thay vì hoạt động độc lập trong tình trạng không đăng ký kinh doanh như hiện tại. "Một phần tôi sợ thủ tục sẽ phiền phức, một phần cũng vì lo không thể giải quyết những vấn đề phát sinh sau đó và cả câu chuyện thu học phí, rồi báo cáo thuế ra sao", thầy chia sẻ.Trong khi đó, thầy Đặng Duy Hùng, quản lý hệ thống luyện thi Lasan - Helius Education (TP.HCM), thông tin trung tâm của nam giáo viên vẫn hoạt động phù hợp theo thông tư mới vì đã đăng ký kinh doanh ngay từ khi thành lập, xây dựng đội ngũ giáo viên cơ hữu (tức dạy toàn thời gian tại trung tâm). "Các trung tâm đã định hướng mô hình từ sớm sẽ thuận lợi với thông tư mới", thầy Hùng nhận xét.Cũng theo nam quản lý, học sinh vẫn cần phải học thêm do các kỳ thi, nhất là những kỳ thi đánh giá năng lực và sắp tới là thi tốt nghiệp THPT "vẫn chưa giảm được độ khó và độ phức tạp". Song, thông tư mới đã đảm bảo được tính công bằng, nâng cao chất lượng của tiết học chính khóa ở trường phổ thông. "Chỉ cần giáo viên thật sự dạy tốt thì sẽ có học sinh không học chính khóa tìm và theo học", thầy Hùng chia sẻ.Ngoài các quy định về dạy thêm ngoài nhà trường, Thông tư 29 của Bộ GD-ĐT còn có nhiều điều khoản khác về vấn đề dạy thêm và học thêm trong nhà trường, cũng như nêu rõ các trường hợp không được dạy thêm hay tổ chức dạy thêm. Dưới đây là một số điểm nổi bật của quy định mới được ban hành vào ngày 30.12.2024 và chính thức có hiệu lực từ ngày 14.2.Trước đó, vào ngày 7.2, UBND TP.HCM triển khai công văn đến Sở GD-ĐT TP.HCM và UBND TP.Thủ Đức cùng các quận, huyện về việc thực hiện Thông tư 29 của Bộ GD-ĐT. Công văn yêu cầu các bên cần hướng dẫn, tổ chức thực hiện quy định về dạy thêm, học thêm cho trường học, tổ chức và cá nhân liên quan thuộc phạm vi quản lý trên địa bàn; tổ chức hoặc phối hợp với các cơ quan liên quan tổ chức thanh tra, kiểm tra hoạt động dạy thêm, học thêm trên địa bàn; xử lý theo thẩm quyền hoặc đề nghị cơ quan có thẩm quyền xử lý vi phạm.Các chương trình khiến PC không thể cập nhật Windows 11 24H2
Cuốn sách Hành trình vì hòa bình thuộc thể loại hồi ức của thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh kể lại những câu chuyện quá trình tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc của Việt Nam.Nội dung của cuốn sách tái quá trình gian nan để vượt qua rào cản tư duy, cho tới những khó khăn, trở ngại trong quá trình xây dựng, triển khai lực lượng tham gia các hoạt động gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc trong hơn 10 năm qua.Trong lời giới thiệu cuốn sách, thượng tướng Nguyễn Trọng Nghĩa, Trưởng ban Tuyên giáo T.Ư (nguyên Phó chủ nhiệm Tổng cục Chính trị, đã khẳng định, cuốn sách "không chỉ kể về những nhiệm vụ gian truân và đầy thử thách, mà còn là câu chuyện về lòng can đảm, tình nhân ái, tinh thần nhân văn và ý chí kiên cường của những chiến sĩ "mũ nồi xanh" Việt Nam tại châu Phi xa xôi. Những trang sách này như những dòng hồi ức chân thật, phản ánh quá trình Quân đội nhân dân Việt Nam tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hiệp Quốc. Cuốn sách Hành trình vì hòa bình của thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh gồm 6 chương, có 5 chương là hồi ức của tác giả gồm: Dò đường, Chuẩn bị và lên đường, Chuyện kể từ châu Phi, Nhìn lại và suy ngẫm, Hành trình tiếp nối. Chương cuối Cảm xúc gồm những bài viết của nhiều tác giả là những cảm nhận khi đọc bản thảo Hành trình vì hòa bình.Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh sinh năm 1959 (giấy tờ lý lịch ông ghi năm 1957), quê ở Thừa Thiên - Huế, con trai của đại tướng Nguyễn Chí Thanh, cố chủ nhiệm Tổng cục Chính trị Quân đội nhân dân Việt Nam.Ông là Ủy viên T.Ư Đảng các khóa XI, XII; từng giữ các chức vụ Tổng cục trưởng Tổng cục II, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng. Ông có trình độ giáo sư, tiến sĩ chuyên ngành quan hệ quốc tế.Thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh nghỉ hưu từ cuối năm 2021. Tới 14.9.2023, ông qua đời tại nhà riêng sau thời gian bệnh nặng. Vào tháng 3.2023, thượng tướng Nguyễn Chí Vịnh ra mắt sách Người thầy, viết về thiếu tướng tình báo, Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân Đặng Trần Đức (ông Ba Quốc, 1922 - 2022).
Cây pơ mu trên núi
Năm 2024, Ukraine thực hiện chiến lược lớn nhằm giải quyết thách thức thiếu hụt binh sĩ bằng cách thành lập các lữ đoàn mới thay vì tăng cường các lữ đoàn sẵn có. Tuy nhiên, giới chuyên gia đánh giá chiến lược không mang lại hiệu quả và đã bị phá sản, theo trang Business Insider ngày 6.1.Nhà nghiên cứu cấp cao Michael Kofman thuộc chương trình Nga và Á-Âu tại viện nghiên cứu chính sách mang tên Quỹ Carnegie vì hòa bình quốc tế (Mỹ) cho rằng chiến lược trên của Ukraine là "một trong những quyết định quản lý lực lượng khó hiểu nhất từng được triển khai"."Việc mở rộng lực lượng bằng cách lập các lữ đoàn mới, trong khi cực kỳ cần thêm binh sĩ để bù đắp những mất mát trong các đội hình giàu kinh nghiệm đã triển khai trên tiền tuyến, rõ ràng đã phải có những đánh đổi", ông Kofman viết trên mạng xã hội.Ông Kofman nhận định rằng vì thiếu kinh nghiệm, các đơn vị mới nhìn chung chiến đấu không hiệu quả cả trong vai trò tấn công lẫn phòng thủ. Và theo ông, đó là điều đã xảy ra trong năm 2023. Hậu quả là chiến lược bị sụp đổ phần nào khi cấp chỉ huy cuối cùng lại tách các tiểu đoàn từ những lữ đoàn mới để bổ sung cho các đơn vị cũ.Hồi tháng 5.2024, giới lãnh đạo Ukraine công bố ý định lập 10 lữ đoàn, mỗi đơn vị gồm hàng ngàn binh sĩ, với hy vọng đạt được khả năng luân phiên chiến đấu trên tiền tuyến. Giải thích cho ý định này, một phát ngôn viên quân đội Ukraine hồi tháng 11.2024 nói rằng không còn lựa chọn nào khác để đối phó với đối phương áp đảo hơn, trên một chiến tuyến dài 1.300 km.Một số lữ đoàn mới được huấn luyện tại phương Tây, trong đó có lữ đoàn cơ giới 155. Tuy nhiên, màn ra mắt của lữ đoàn 155 vào cuối năm 2024 đã gây ra cuộc khủng hoảng khi xuất hiện thông tin cho thấy tỷ lệ đào ngũ cao. Hơn nữa, đơn vị này còn thường bị rút bớt quân để bổ sung cho các lữ đoàn khác. Hậu quả là lữ đoàn 155 phải vá víu đội hình, một số binh sĩ chuyên về điều khiển thiết bị gây nhiễu máy bay không người lái (UAV) bị chuyển sang vai trò bộ binh.Trung tá Bohdan Krotevych, tham mưu trưởng Lữ đoàn Azov, bình luận: "Có lẽ thật ngu ngốc khi lập các lữ đoàn mới và trang bị công nghệ mới cho họ trong khi các đơn vị cũ lại thiếu nhân lực".Ông Kofman nói rằng vấn đề của Lữ đoàn 155 là vụ việc nghiêm trọng nhất trong công tác quản lý lực lượng của Ukraine. Việc chia nhỏ các đơn vị mới đã dẫn đến sự rời rạc trong nỗ lực phòng thủ."Những đổi mới công nghệ, áp dụng chiến thuật và tích hợp tốt hơn là không đủ để bù đắp cho thất bại của việc xử lý các vấn đề nền tảng... Quân đội Ukraine cần giải quyết các vấn đề nhân lực, huấn luyện và quản lý lực lượng để duy trì cuộc chiến", ông Kofman nhận xét.
Từ nơi được xem là trái tim của châu Âu, Tổng hội Người Việt Nam tại Bỉ (UGVB) có hơn 11 năm hoạt động và phát triển với mục tiêu xây dựng cộng đồng người Việt ngày một lớn mạnh.Ông Nguyễn Thanh Long, Phó chủ tịch UGVB, cho biết nằm ở trái tim của châu Âu, UGVB có nhiều thuận lợi trong giao lưu văn hóa, trao đổi kinh nghiệm triển khai, tổ chức, và quảng bá tinh thần Việt. Trong không gian đó, văn hóa Việt và đặc biệt là tiếng Việt, nằm ở trung tâm, nơi giao thoa và hài hòa với các hoạt động xúc tiến thương mại, trao đổi khoa học công nghệ và sáng tạo, nghị trình chính trị Việt Nam - Liên minh Châu Âu (EU) và ngoại giao nhân dân."Chúng tôi luôn đặt nhiệm vụ này với ưu tiên nhằm tạo ra các hoạt động giàu bản sắc Việt và tình yêu đất nước như tổ chức Tết Nguyên đán, tết Trung thu, ngày hội gia đình, gói bánh chưng, trình diễn áo dài, múa lân, và không thể không nói đến việc đưa tiếng Việt tới các cháu trong cộng đồng, tới các thư viện, tới các không gian văn hóa quốc tế...", ông Long chia sẻ với Thanh Niên. Đây là một trong các nhịp cầu gắn kết ngoại giao nhân dân Việt - Bỉ và Việt Nam - EU ngày càng đậm sâu.Trong chuỗi những hoạt động nổi bật của tổng hội hơn 11 năm qua, ông Long cho biết việc tổ chức Tết Nguyên đán là có ý nghĩa nhân văn nhất đối với bà con kiều bào tại Bỉ và các nước lân cận. Với sự hỗ trợ mạnh mẽ từ cộng đồng, chính quyền sở tại, Đại sứ quán Việt Nam tại Bỉ và Ủy ban Người Việt Nam ở nước ngoài, tổng hội đã mời nhiều nghệ sĩ sang biểu diễn phục vụ kiều bào. Đây cũng là dịp để cộng đồng đến chung vui và thưởng thức các món ăn truyền thống của dân tộc.Không chỉ giữ lửa, người Việt Nam ở nước ngoài cũng đang nỗ lực cống hiến cho đất nước. Có thể kể đến hoạt động của Mạng lưới đổi mới sáng tạo Việt Nam tại châu Âu (VINEU). Trả lời Thanh Niên, Chủ tịch VINEU Phạm Huy Hoàng cho biết VINEU nhận được rất nhiều sự hỗ trợ và quan tâm từ Trung tâm đổi mới sáng tạo quốc gia (NIC), Bộ Kế hoạch - Đầu tư, các cơ quan ban ngành trong nước và các cơ quan đại diện Việt Nam tại nước ngoài."Cái được lớn nhất đến thời điểm này là chúng ta có một tổ chức chính thống, có đăng ký pháp lý tại châu Âu tập hợp được đội ngũ chuyên gia trí thức luôn sẵn sàng đóng góp cho đất nước khi cần và có cơ hội", ông Hoàng nói. Có thể nhắc đến một số hoạt động nổi bật mà VINEU đã triển khai trong thời gian vừa qua như cử chuyên gia tham gia các hội thảo, tư vấn cho các cơ quan trong nước về các vấn đề liên quan đến đổi mới sáng tạo. Nhiều hội thảo chuyên đề cũng đã được VINEU tổ chức nhằm giới thiệu các công nghệ mới có tính ứng dụng cao tại Việt Nam. Tháng 6.2024, Ngày hội đổi mới sáng tạo Việt Nam tại châu Âu cũng được VINEU chủ trì tổ chức thành công với sự tham gia của nhiều công ty, doanh nghiệp trong và ngoài nước. Để hỗ trợ các start-ups Việt Nam phát triển và mở rộng thị trường tại châu Âu, VINEU cũng đã phối hợp cùng đối tác tại Bỉ (hub.brussels) đưa một đoàn gồm đại diện của 10 start-ups được NIC lựa chọn sang Brussels học tập và tiếp xúc với các doanh nghiệp, tổ chức tại Bỉ và châu Âu.Về kế hoạch thời gian tới, VINEU cho biết sẽ tập trung xây dựng và mở rộng mạng lưới. VINEU sẽ thành lập các nhóm chuyên gia, tham gia vào các dự án thực tế tại Việt Nam nhằm tạo cơ hội đóng góp cho các thành viên cũng như xây dựng VINEU phát triển theo hướng bền vững về tài chính và tổ chức.Quynh Iris Nguyen - de Prelle, là một nghệ sĩ độc lập, nhà thơ gốc Việt, với 5 tập thơ tiếng Việt và 1 cuốn tiểu thuyết hư cấu, các tác phẩm xuất hiện tại các thư viện đại học tại Mỹ, châu Âu và Úc như Harvard, thư viện quốc gia Pháp... Chị cũng là người sáng lập IVB - Trung tâm Liên văn hóa Việt Nam và Thái Bình Dương tại Brussels."IVB là ấp ủ của tôi về một trung tâm hay ngôi nhà lớn về Việt Nam tại Bỉ để mọi người gặp gỡ và chia sẻ các câu chuyện của chính thế hệ mình, các câu chuyện về văn hóa và ID văn hóa Việt mà tôi hay gọi là Căn cước Việt Nam. IVB cũng là tiếng nói tích cực của cộng đồng Việt Nam tại Brussels và Bỉ nói chung trong sự đa dạng văn hóa của trái tim châu Âu", chị Quynh Iris Nguyen chia sẻ với Thanh Niên. Ngoài IVB, chị còn đồng sáng lập Tủ sách Việt tại Brussels cùng chị Kiều Bích Hương, cũng là đồng sáng lập VBAB - Hội Doanh nghiệp Việt Nam tại Bỉ vừa ra mắt hồi tháng 11.2024. Đại sứ Việt Nam tại Bỉ, Trưởng phái đoàn Việt Nam bên cạnh EU Nguyễn Văn Thảo đã bày tỏ sự ủng hộ mạnh mẽ cho hoạt động của VBAB.Từ khi thành lập vào tháng 4.2024, IVB đã tham gia sự kiện trang phục truyền thống tại Bảo tàng hoàng gia BELvue. Lần đầu tiên, Việt Nam xuất hiện cùng với hơn 14 cộng đồng khác tại Brussels với rất nhiều trang phục như áo quan họ, áo bà ba, áo dài, các trang phục của vùng núi phía bắc như H'mông, Tày, Nùng... Tiếp đó, gian hàng Việt Nam gây ấn tượng mạnh mẽ trong Lễ hội Hakuna Matata, mang đến một Việt Nam với chợ quê Việt và mâm cơm truyền thống để giới thiệu với người dân Bỉ và bạn bè quốc tế. Sách tiếng Việt được trưng bày tại đây như một ngôn ngữ riêng có chứ không phải sự nhầm lẫn với các ngôn ngữ khác. Ngoài ra, IVB còn kết hợp cùng UGVB tổ chức ra mắt Câu lạc bộ Di sản áo dài Việt Nam với nhiều bộ trang phục được các nghệ nhân, bạn bè từ Việt Nam tặng cho IVB gìn giữ và giới thiệu tại châu Âu."Mỗi lần xuất hiện, IVB luôn muốn gửi đến bạn bè các thông điệp như sự nhận biết về ID Việt qua từng chi tiết, từng bộ trang phục và món ăn hay cách thức làm việc của thế hệ chúng tôi ngày hôm nay, một thế hệ với chất lượng và tiêu chuẩn chuyên nghiệp, cách làm việc nghiêm túc và một hình ảnh Việt Nam mới mẻ, năng động và tích cực", chị nhấn mạnh.Bằng một cách làm khác, chị Ngô Đỗ Thu Hường tên tiếng Anh là Helen (sống tại Bỉ) chọn kiến tạo và phát triển kênh podcast mang tên Kênh Việt Happiness Station từ tháng 5.2021. Chị Helen cho biết Kênh Việt ra đời nhằm chia sẻ kinh nghiệm người Việt xa xứ, lan tỏa điều tích cực, nghị lực sống và nét đẹp tâm hồn. Hiện kênh có 30 giọng đọc từ ba miền, đang định cư tại 14 nước, dần trở thành sân chơi được chờ đợi, được gọi tên mỗi khi nhắc tới các cuộc thi hay cơ hội cho trẻ em người Việt, gốc Việt xa xứ thực tập tiếng Việt, tăng khả năng kết nối gia đình và cộng đồng, hướng về quê hương.Năm 2023, Kênh Việt nhận được danh hiệu "sứ giả tiếng Việt ở nước ngoài" trong cuộc thi do Ủy ban Nhà nước về người VN ở nước ngoài (Bộ Ngoại giao) phối hợp tổ chức với một số đơn vị thuộc Bộ Giáo dục - Đào tạo, Bộ Văn hóa - Thể thao - Du lịch, Đài truyền hình Việt Nam, Hội Liên lạc với người Việt Nam ở nước ngoài."Chúng tôi bắt đầu ước mơ làm sao để duy trì văn hóa cũng như tiếng Việt ở nước ngoài. Bản thân tôi sang châu Âu lúc mới 17 tuổi, thời gian sống ở châu Âu của tôi còn dài hơn ở Việt Nam. Tôi cũng là mẹ của một cậu con trai mang hai dòng máu nên cảm nhận rõ rệt rằng để duy trì được ngôn ngữ mẹ đẻ ở xứ người là việc không hề dễ dàng. Ngoài tình yêu, còn phải có phương pháp và môi trường cộng đồng… Để tạo điều kiện cho mọi người, đặc biệt là thế hệ trẻ gốc Việt ở nước ngoài nói và viết tiếng Việt, chúng tôi thường xuyên tổ chức các cuộc thi theo chủ đề về ẩm thực, du lịch, trải nghiệm văn hóa, kết nối tình yêu với gia đình, quê hương…", chị Helen chia sẻ.Dự án của chị đã tổ chức nhiều sự kiện cho cộng đồng như các cuộc thi online. Ngoài ra, Kênh Việt cũng tổ chức hay tham gia đồng tổ chức các sự kiện offline như: "Trại tiếng Việt mùa xuân" thí điểm tại Bỉ; triển khai dự án văn hóa đọc bằng việc xây dựng hai "Tủ sách Việt trong nhà hàng Việt" nơi cộng đồng xa xứ có thể tiếp cận và mượn hơn 500 đầu sách (Việt) cho nhiều độ tuổi và chủ đề, hoàn toàn miễn phí. Nhớ về một lần được "chạm cảm xúc", chị Helen kể trong cuộc thi "Du lịch cùng con 2022", nhiều bài thi kể về hành trình cảm động được quay trở về nhà gặp lại ông bà, anh chị em họ hàng sau mấy năm xa cách vì đại dịch của các bạn trẻ gốc Việt từ nhiều châu lục tham gia. Tác phẩm giải nhất thuộc về bé Tijn Konings 7 tuổi sinh ra tại Hà Lan. Bé không chỉ có khả năng sử dụng tiếng Việt thành thạo mà còn gây ấn tượng bằng tư duy và diễn đạt cảm xúc sâu sắc xen cả hài hước.Tháng 12.2022, trong chuyến thăm và làm việc tại châu Âu, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã tặng một món quà rất đặc biệt cho cộng đồng người Việt tại Bỉ. Bộ sách "Chào Tiếng Việt" là món quà rất quý và nhiều ý nghĩa, góp phần lan tỏa việc nói và học tiếng mẹ đẻ ở môi trường nước ngoài. Món quà này là nguồn cảm hứng cho dự án "Sách Việt ở thư viện Bỉ". Nhờ sự quyết tâm, tư vấn quý báu của những thành viên tâm huyết về việc gìn giữ tiếng Việt ở nước ngoài, UGVB quyết định mang sách "Chào Tiếng Việt" đồng thời dành thêm ngân sách mua, kêu gọi tặng sách tiếng Việt để mang tới những thư viện tại các thành phố nơi có nhiều bà con người Việt sinh sống.Dự án "Sách Việt ở thư viện Bỉ" đã mang sách tới các thư viện ở Brussels như Muntpunt, thư viện quận Ixelles, thư viện De Krook của thành phố Gent. Những thành phố khác như Liege, Antwerpen, Namur, Aalst... cũng là mục tiêu tiếp tới của dự án.Chị Nguyễn Chung Thủy (Phó chủ tịch kiêm Trưởng ban Văn hóa xã hội UGVB)Trả lời câu hỏi của Thanh Niên về trường hợp Phạm Anh Khôi (18 tuổi) là một cầu thủ bóng đá trẻ gốc Việt tài năng đang thi đấu tại Bỉ, ông Phạm Huy Hoàng nói: "Cháu rất mong muốn được thi đấu cho đội tuyển Việt Nam khi có cơ hội và điều kiện thích hợp. Vừa rồi, Liên đoàn cũng có liên hệ với CLB xin phép để cháu về thi đấu cho U.19 quốc gia nhưng do lịch thi đấu và chuẩn bị tiền mùa giải với U.23 nên CLB chưa đồng ý để cháu về. Sau này khi các giải đấu của đội tuyển Việt Nam diễn ra vào thời điểm thuận lợi và Liên đoàn vẫn muốn cháu tham gia, gia đình và CLB chắc chắn sẽ tạo điều kiện để cháu có thể về thi đấu".
Sự kiện ion kiềm tươi Daikiosan: Giải pháp đột phá trong ngành lọc nước
Vào năm 2015, một năm sau sự kiện Nga sáp nhập bán đảo Crimea, ông Valeriy Kondratyuk, khi đó là Giám đốc cơ quan tình báo quân đội Ukraine, mong muốn được Mỹ hỗ trợ để củng cố kế hoạch đối phó Nga, song tình báo Mỹ vẫn còn dè dặt. Thế rồi “món quà” của ông Kondratyuk - những tài liệu quân sự tuyệt mật về Nga - được gửi cho các quan chức tình báo Mỹ có thể được xem như một trong những viên gạch đầu tiên đặt nền móng cho sự hợp tác sâu rộng giữa cơ quan tình báo Mỹ và Ukraine, vốn trước đây ở 2 đầu chiến tuyến trong Chiến tranh Lạnh.Theo lời kể của các cựu quan chức tình báo 2 nước dành cho ABC News, sự hợp tác mang đến cho Kyiv thông tin để có thể tự vệ trước Moscow, trong khi Washington sẽ có cái nhìn về quá trình ra quyết định của Nga, dựa trên việc Ukraine và Nga từng thuộc Liên Xô và ít nhiều có sự gần gũi.“Họ (Ukraine) đi từ con số không đến một trong những đối tác quan trọng nhất của chúng tôi, đâu đó ngang hàng với quan hệ giữa tình báo Mỹ và Anh. Khả năng tiếp cận thông tin của họ rất quan trọng, do từng là đồng minh lâu năm với Nga. Họ biết những điều mà chúng tôi gần như không có manh mối gì”, một cựu quan chức tình báo Mỹ trả lời ABC News.Cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA) được cho là đã hỗ trợ Kyiv tái xây dựng Tổng cục tình báo Quốc phòng Ukraine (HUR), chi hàng triệu USD đào tạo sĩ quan tình báo Ukraine, xây dựng cơ sở hạ tầng, gồm hàng chục căn cứ hoạt động bí mật gần biên giới Nga. Cơ quan tình báo 2 nước cũng thực hiện những chiến dịch chung ở phạm vi toàn cầu, điều được xem là thể hiện mức độ tin cậy cao nhất trong lĩnh vực tình báo.Hơn 10 năm trước, vào năm 2014 nổ ra làn sóng biểu tình “Euromaidan” tại Ukraine, với đỉnh điểm là cuộc lật đổ chính phủ thân Nga của cựu Tổng thống Ukraine Viktor Yanukovych. Chính phủ mới thân phương Tây khi đó đã bổ nhiệm ông Valentyn Nalyvaichenko làm Giám đốc Cơ quan an ninh Ukraine (SBU). Tuy nhiên, điều khiến ông “sốc” là hầu hết lãnh đạo cơ quan này đã chạy sang Nga và Crimea. Ông Nalyvaichenko nói rằng SBU đã bị chi phối từ bên trong và thậm chí một số thành viên của Cơ quan an ninh Liên bang Nga (FSB) làm việc trong bộ phận an ninh mạng của SBU. Sau đó, ông đã gọi đến đại sứ quán Mỹ và Anh để nhờ 2 nước hỗ trợ xây dựng lại các chương trình đào tạo SBU.Chính những bất ổn trong giới tình báo Ukraine ban đầu khiến tình báo phương Tây lo ngại khi muốn hợp tác với Kyiv, đặc biệt là cơ quan tình báo quân sự HUR. Việc ông Valeriy Kondratyuk trở thành lãnh đạo HUR và quyết định táo bạo tìm đến Mỹ đề nghị hợp tác đã bắt đầu giai đoạn phối hợp mạnh mẽ giữa Kyiv và Washington trong lĩnh vực vốn kín tiếng trước công chúng.“Không dễ gì để thuyết phục Mỹ rằng chúng tôi xứng đáng. Do đó tôi quyết định sẽ cho đi mà không cần nhận lại thứ gì”, ông Kondratyuk đề cập việc tiết lộ tài liệu quân sự tuyệt mật cho Mỹ. Các thẩm định viên CIA ban đầu vẫn để ngỏ khả năng tài liệu ông Kondratyuk cung cấp là những thông tin Moscow cố tình để lộ nhằm “tung hỏa mù”. Song, càng về sau họ nhận thấy đây là những thông tin đáng giá.Kể từ sau vụ sáp nhập Crimea, Ukraine đã chia sẻ nhiều thông tin liên quan đến Nga, bao gồm quá trình ra quyết định, mẫu thiết kế hệ thống vũ khí, công nghệ tác chiến điện tử. “Chúng tôi cần Ukraine nhiều như cách họ cần chúng tôi về vấn đề Nga”, một cựu quan chức Mỹ nói.Hợp tác tình báo giữa Ukraine với Mỹ và Anh diễn ra chặt chẽ hơn từ năm 2016, với nhiều chương trình đào tạo sĩ quan Ukraine hoạt động tại Nga, thu thập tin tình báo, giám sát hoạt động và thực hiện chiến dịch bí mật. Nói đến việc Ukraine và Nga có sự gần gũi về địa lý và chính trị, đây có thể là con dao 2 lưỡi với Ukraine. Một mặt, Kyiv có thể thuận tiện hơn khi khai thác thông tin mật về Nga so với các đối tác phương Tây, nhưng mặt khác, có nhiều nguy cơ thông tin bí mật của Ukraine bị tiết lộ cho tình báo Moscow. Do đó, HUR đã lập một nhóm mới và chỉ tuyển mộ những nhân viên dưới 30 tuổi, không dính dáng đến quá khứ của Nga và Ukraine khi thuộc Liên Xô.Tuy sự hợp tác phát triển sâu rộng, 3 chính quyền tổng thống Mỹ, lần lượt của ông Barack Obama, ông Donald Trump và ông Joe Biden, ít nhiều thận trọng rằng quan hệ tình báo giữa Mỹ và Ukraine có thể khiêu khích Nga. Lãnh đạo cơ quan an ninh quốc gia Mỹ nhiều lần nhấn mạnh chỉ nên tập trung vào thu thập thông tin và ngăn CIA hỗ trợ Kyiv trong các hoạt động gây chết người hoặc phá hoại nhằm vào Nga. Đây được xem là những “lằn ranh đỏ” của Washington và Kyiv nhiều lần bất mãn vì Mỹ đặt ra quá nhiều hạn chế.Mâu thuẫn từng xảy ra khi ông Kondratyuk cử đơn vị tình báo đến Crimea thực hiện hoạt động cài chất nổ tại căn cứ Nga, song kế hoạch bại lộ dẫn đến cuộc đấu súng với lực lượng đặc nhiệm Nga và một số người thiệt mạng, khiến Tổng thống Nga Vladimir Putin công khai cảnh báo đáp trả. Nhiệm vụ trên đã khiến cựu Tổng thống Mỹ Obama phẫn nộ và ông Valeriy Kondratyuk, người góp công xây dựng quan hệ tình báo 2 nước, đã phải mất chức giám đốc HUR sau đó.Một số hạn chế đã được Mỹ nới lỏng khi Nga phát động chiến dịch tấn công Ukraine năm 2022. Chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden cho phép đặc vụ CIA ở lại lãnh thổ Ukraine. Dù họ không được phép trực tiếp sát hại người Nga, CIA vẫn có thể cung cấp thông tin về các mục tiêu cho Ukraine.
